کاکوتی

•  کاکوتی
• مشخصات کاکوتی:
• تاریخچه این گیاه دارویی:
• نام هاي ديگر کاکوتی:
• خواص این گیاه دارویی:
• مضرات کاکوتی:
• منع مصرف کاکوتی:
• سخن پایانی:

 نام علمی: Ziziphora clinopodioides

کاکوتی گیاهی خودرو متعلق به خانواده نعناعیان است و بوی تند و گرمی مانند نعنا و آویشن دارد .

کاکوتی در مناطق کوهستانی رشد می کند و بوته های گیاه ارتفاع بیست تا پنجاه سانتی متر دارند و گل های آن بنفش بوده و برگ های کاکوتی ریز و سبز است.

این گیاه از دیرباز در طب سنتی مورد استفاده بوده و معمولا در عفونت های دستگاه گوارش و دل درد کاربرد داشته .

در ایران در استان گیلان، خراسان شمالی، چهارمحال و بختیاری ،فارس و کهگیلویه و بویراحمد به وفور در فصل بهار یافت می شود  و چوپانان و کوه نوردان برگ تازه کاکوتی را جمع آوری می کردند و چای آن را نوشیدنی گوارایی می دانستند.

ویتامین ها و مواد معدنی موجود در کاکوتی:

ویتامین هایی مثل  A,E و C

این گیاه از نظر ترکیب های نظیر استرول ها،اسید های

چرب و فلاونوئیدها بسیار غنی بوده و در داروسازی کاربرد دارد

در گویش محلی خراسانی  آنخ می گویند

 کهلیک به معنی علف کبک

مُشکِ طرامشک

در زبان آذری به این گیاه کلکوتی می گویند

پونه کوهی

صعتر

طبع کاکوتی: کاکوتی طبع گرم و خشک دارد و از کاکوتی برای متعادل کردن طبع برخی از لبنیات مانند دوغ و ماسک استفاده می‌کنند

کاکوتی دارای عطر و طعم فوق العاده ای است که از برگ های خشک شده آن برای تهیه چای و دمنوش ، طعم دهندگی ماست و دوغ و ادویه  استفاده می شود

  عرق کاکوتی دارای ویتامین هایی مثل E,A و C می باشد

که سیستم ایمنی را تقویت می کند و  برای تهيه شربت در فصل تابستان استفاده می شود .

کاکوتی خواص و فواید فراوان دیگری برای سلامتی دارد که در ادامه به بررسی خواص آن می پردازیم

۱_پیشگیری و درمان سرماخوردگی و آنفولانزا

۲_از عطر آن به عنوان اسانس استفاده می شود

۳_جلوگیری از خونریزی بینی در کودکان و بزرگسالان :با آغشته کردن پنبه ای به کاکوتی و قرار دادن آن در بینی می‌توان به پیشگیری یا جلوگیری از خونریزی بینی کمک کرد

۴_صفرابر است

۵_روغن کاکوتی سبب روشن شدن پوست و پاک کردن آلودگی های سطح پوست می شود

۶_قاعده آور است و قاعدگی نامنظم را تنظیم می کند

۷_دمنوش کاکوتی در درمان تب مالت،سیاه سرفه ،تقویت قلب و کاهش خطر بیماری های قلبی و سکته قلبی موثر است

۸_خاصیت ضد درد: کاکوتی حاوی موادی مثل

تیمول،فلاونوئید، پلی فنول، لیمونن و آلفا ترمینال است که با تاثیر گذاشتن بر سیستم اپیوئیدی بدن باعث کاهش درد می شود و بنابراین برای تسکین کمر درد در دوران قاعدگی،دیسک کمر و سیاتیک و  روماتیسم موثر است

۹_موثر برای دیابت: کاکوتی روی سلول های بتا پانکراس تاثیر میگذارد و باعث افزایش ترشح انسولین می‌شود و قند خون را کاهش می دهد

۱۰_خاصیت ضد التهابی و آرام بخشی دارد از این رو برای بهبود درد معده، بهبود هضم غذا،تقویت سلامت دستگاه گوارش، کاهش دل درد و دل پیچه و بهبود نفخ شکم استفاده می شود

۱۱_خاصیت ضد سرطان: یکی از  بهترین گیاهان داروی برای پیشگیری و درمان سرطان است

کاکوتی قادر است ۳۲درصد تومورهای سرطانی و ۴۷درصد سرطان غدد را کاهش دهد.

۱۲_عرق  کاکوتی خاصیت ضد میکروبی دارد و برای پیشگیری و درمان زخم معده ناشی از هلیکوباکتر پیلوری موثر است

۱۳_به هضم غذا کمک می‌کند و باعث دفع آهن نمی شود و برعکس سبب تسهیل جذب آهن می شود

۱۴_خاصیت ضد عفونی کنندگی دارد و برای پاکسازی روده موثر است و می‌تواند اسهال را درمان کند

۱۵_ خاصیت آنتی اکسیدانی : این گیاه با افزایش ضد اکساینده های سلولی مانند بیلی روبین ،اسید اوریک و آلبومین می تواند ظرفیت آنتی اکسیدانی را افزایش دهد. وجود ترکیبات فنولی موجود در عرق کاکوتی باعث افزایش فعالیت آنزیم های حاوی خواص آنتی اکسیدانی شده و حذف رادیکال های آزاد را تسهیل می کند

۱۶_کاکوتی موجب افزایش فشار خون می شود

۱۷_کاکوتی یکی از بهترین گیاهان برای تقویت میل و قوای جنسی آقایان است و می توان برای درمان ناباروری و درمان ناتوانی جنسی استفاده کرد

۱۸_عصاره گیاه کاکوتی به علت داشتن ترکیبات فلاونوئیدی مانند پولگون دارای اثرات حفاظتی بر سیستم عصبی بوده و از کاهش حافظه و آلزایمر پیشگیری می‌کند

۱۹_ ضد تشنج: تشنج از مهم ترین علائم صرع است و عصاره هیدروالکلی برگ کاکوتی دارای اثر ضد تشنج است

۲۰_ بهبود سندروم تخمدان پلی کیستیک و تخمک گذاری: کاکوتی به واسطه اثرات ضد التهابی خود می‌تواند باعث بهبود سندروم تخمدان پلی کیستیک ، تعدیل هورمون ها و تخمک گذاری شود

۲۱_کاهش کلسترول: کاکوتی به علت دارا بودن ترکیباتی با کنترل فعالیت آنزیم سازنده ی کلسترول در بدن ، باعث کاهش تولید کلسترول و تری گلیسرید در بدن می شود

۲۲_کاهش استرس و اضطراب: کاکوتی به دلیل داشتن ترکیبات آروماتیک باعث کاهش استرس و اضطراب می شود

کاکوتی هم مانند سایر گیاهان دارویی در صورت زیاده روی در مصرف عوارضی مانند افزایش فشار خون دارد

بنابراین  نباید به صورت مداوم استفاده شود

از آنجایی که کاکوتی خاصیت قاعده آور دارد، بنابراین در دوران بارداری نباید استفاده شود ، زیرا ممکن است سبب سقط جنین شود.

در افرادی که فشار خون بالایی دارند استفاده نشود.

گیاه کاکوتی چه به صورت پودر به عنوان ادویه و اسانس، چه به صورت نوشیدنی مثل جوشانده ،دمنوش و شربت و چه به صورت دارویی مثل حمام کاکوتی و عرق و… استفاده شود، خواص بی نظیری برای انسان دارد