اسفناج

• اسفناج
• گیاه شناسی اسفناج:
• ترکیبات موجود در اسفناج: 
• موارد استفاده و کاربرد اسفناج
• منع مصرف اسفناج
• سخن پایانی
• هشدار!!

نام علمی :  Spinacia oleracea 

نام های دیگر: اسپناخ

طبع: سرد و تر

اسفناج بومی آسیا است و در کشور چین به فراوانی کشت می شود.

طول عمر: یک سال

ارتفاع: 30 سانتی متر

از خانواده تاج خروسان است

میزان ترکیبات در اسفناج خام و پخته متفاوت است و به طور کلی شامل ترکیباتی چون:

سدیم، پتاسیم، کربوهیدرات، فیبر، پروتئین، ویتامین ث ، آهن، ویتامین ب 6 ، منیزیم، کلسیم، لوتئین، گزانتین، سلنیوم، منگنز، بتاکاروتن

اسفناج ارزش غذایی بالایی دارد و جزء بهترین سبزی ها محسوب می شود. اسفناج به صورت خام یا پخته استفاده می شود . 

ترکیبی به نام اگزالات در اسفناج وجود دارد که مانع جذب آهن و کلسیم در روده می شود و در صورت پخته شدن اسفناج ، میزان آن کاهش پیدا می کند. پس بهتر است اسفناج را کمی بپزید و سپس مصرف کنید.

1- پیشگیری از ابتلا به سرطان

• اسفناج حاوی ترکیباتی به نام لوتئین، گزانتین و کائمفرول است که رادیکال های آزاد تولید شده در بدن را از بین می برند و همچنین از DNA سلول محافظت می کنند و اجازه بدخیمی به سلول نمی دهند و از ابتلا به سرطان جلوگیری می کنند.(خصوصا سرطان دهان، معده، مری، پروستات، تخمدان و سینه)

2- سیستم گوارشی

• اکثر افراد بر این باور هستند که اسفناج مقدار فراوانی آهن دارد و برای درمان کم خونی بسیار موثر است، ولی متاسفانه این باور کاملا اشتباه است چون اسفناج میزان کمی آهن دارد( اسفناج خام 0/8 میلی گرم و اسفناج پخته 6/4 میلی گرم آهن دارد) و همچنین اسید اگزالات موجود در اسفناج اجازه جذب آهن در روده را نمی دهد. بنابراین اگر به کم خونی مبتلا هستید بهتر است در مصرف اسفناج دقت کنید.
• کمک به هضم و درمان یبوست: اسفناج فیبر بالایی دارد ( در بین سبزیجات بیشترین فیبر را دارد) و فیبر سبب هضم بهتر مواد غذایی در معده و تسهیل حرکات روده و جلوگیری از ابتلا به یبوست می شود.
• کاهش وزن: فیبر موجود در اسفناج سبب سیری کاذب می شود و همچنین اسفناج کالری کمی دارد و سبب کاهش وزن می شود. بنابراین افرادی که اضافه وزن دارند از مصرف اسفناج غافل نشوند.
• دفع انگل های معده و روده

3- قلب و عروق

• آنتی اکسیدان های موجود در اسفناج سبب کاهش فشار خون، کاهش کلسترول بد و جلوگیری از تصلب شرایین می شوند.
• امگا 3 و نیترات موجود در اسفناج سبب تقویت قلب می شود.

4- پوست و مو

• ویتامین ب ، لوسین و کورستین موجود در اسفناج می تواند تا حدودی با اشعه مضر آفتاب مقابله کند و از پوست در مقابل آفتاب سوختگی و کک و مک های حاصل از اشعه آفتاب محافظت می کند. ولی توجه کنید که این ویژگی اسفناج دلیل نمی شود که از ضد آفتاب استفاده نکنید!
• پیشگیری از ابتلا به سرطان پوست
• روشن شدن پوست: اسفناج در ترکیبات خود ویتامین ک ، ویتامین ث و فولات دارد و به واسطه داشتن این ترکیبات ، پوست را روشن تر می کند و لک ها و جای جوش را کم رنگ تر می کند.
• بهبود آکنه و جوش: اسفناج با از بین بردن باکتری های عامل جوش، از ایجاد جوش  های جدید جلوگیری می کند.
• ضد پیری: اسفناج حاوی دو ترکیب به نام لوتئین و گزانتین است که رادیکال های آزاد را از بین میبرند و باعث طراوت و شادابی پوست می شوند و پیری را به تعویق می اندازند.
• پیشگیری از ابتلا به پلاگر: پلاگر نوعی بیماری پوستی است و به دلیل کمبود نیاسین ( ویتامین B3) به وجود می آید، اسفناج حاوی مقادیر بالای نیاسین است و از ابتلا به بیماری پلاگر جلوگیری می کند. افرادی که به این بیماری مبتلا هستند ، در صورت گنجاندن اسفناج به رژیم غذایی خود ، شاهد بهبود علائم بیماری خواهند بود.
• کاهش ریزش مو و افزایش رشد مو : اسفناج به واسطه داشتن پتاسیم، منیزیم، آهن، امگا 3 ، کلسیم ، ویتامین ب ، ویتامین ث ، ویتامین E ، این مواد را به فولیکول مو می رساند و فولیکول مو را تقویت می کند و سبب استحکام آن می شود . بنابراین ریزش مو را کاهش می دهد و سرعت رشد مو را افزایش می دهد. 
• شما می توانید اسفناج را به رژیم غذایی خود اضافه کنید و همچنین می توانید از آب اسفناج استفاده کنید. ولی استفاده مستقیم اسفناج به عنوان ماسک بر روی پوست ، ممکن است عوارضی را در پی داشته باشد.

5- کبد

• سم زدایی کبد: اسفناج به واسطه داشتن رنگدانه ای به نام کلروفیل سبب سم زدایی و پاکسازی کبد می شود
• بهبود کبد چرب

6- سرماخوردگی و آنفولانزا

• اسفناج به واسطه داشتن ویتامین آ و ویتامین ث ، سبب تقویت سیستم ایمنی می شود و به این طریق با سرماخوردگی و آنفولانزا مقابله می کند.

7- جلوگیری از انعقاد خون به واسطه داشتن ویتامین ک

8- چشم

• لوتئین و زاکسنتین در اسفناج بینایی را تقویت می کند و از ابتلا به آب مروارید جلوگیری می کند.

9- مغز و اعصاب

• تقویت حافظه و پیشگیری از ابتلا به آلزایمر
• پیشگیری از ابتلا به افسردگی
• بهبود خواب: اسفناج به واسطه داشتن ویتامین ب 6 ، سبب ترشح هورمون ملاتونین می شود . ملاتونین هورمونی است که هنگام خواب ترشح می شود و به تنظیم چرخه خواب و بیداری کمک می کند.

• ورم مفاصل
• سنگ کلیه و سنگ مثانه
• پوکی استخوان و کم خونی: اگزالات موجود در اسفناج مانع جذب کلسیم و آهن از روده می شود.
• مصرف همزمان با داروهای رقیق کننده خون: ویتامین ک موجود در اسفناج خون را رقیق می کند و خاصیت ضد انعقادی دارد، بنابراین از مصرف همزمان اسفناج با داروهای رقیق کننده خون مانند آسپرین، وارفارین و … بپرهیزید.
• نقرس
• آلرژی به اسفناج: اسفناج حاوی ترکیباتی به نام هیستامین و ایمونوگلوبولین E است و ممکن است در برخی افراد سبب واکنش های آلرژیک شود.

اسفناج سبزی با ارزش غذایی بالایی می باشد که خواص این سبزی را در بالا اشاره کردیم. اسفناج را به اندازه مصرف کنید و در مصرف آن زیاده روی نکنید . در صورت زیاده روی در مصرف نقرس را تشدید می کند و عوارضی مانند : نفخ، معده درد، شکم درد، اسهال ، کم خونی ، سنگ کلیه و مثانه به سراغ شما می آید.

خانم های باردار و شیرده حتما در مصرف اسفناج دقت کنند.

خواصی که اشاره کردیم ، به این دلیل نیست که شما برای درمان بیماری خود، داروهایی که پزشکتان تجویز کرده را کنار بگذارید.شما می بایست قبل از مصرف اسفناج با پزشکتان مشورت کنید.